Wie kent hem niet? Joris Driepinter. Het figuurtje dat in de jaren ’60 en ’70 voor melk reclames werd gebruikt. In maart 2010 keerde Joris Driepinter terug in verscheidende reclames van de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO). De boodschap luidde telkens dat het dagelijks drinken van 3 pinten melk voedzaam is, je er sterke botten van krijgt en dat het de kans op hart-en vaatziekten aanmerkelijk verkleint.
Tegenwoordig wordt er een stuk genuanceerder tegen het gebruik van melk- en zuivelproducten aangekeken. Waarom?
Koeienmelk is moeilijk af te breken
De mens is het enige zoogdier dat na de zoogperiode nog melk drinkt en dan nog melk van een ander zoogdier!! Koeienmelk heeft een veel langere eiwitketen dan moedermelk en is hierdoor voor een mens veel moeilijker af te breken. Als je spijsvertering goed werkt, kan maar je 20% van de melk die je drinkt opnemen. Koeienmelk is goed….. voor een kalf!
Melk bevat Lactose
Melk bevat lactose (melksuiker). Om lactose te verteren heb je het enzym lactase nodig. Dit enzym wordt in onze eerste levensjaren in ons lichaam aangemaakt om de lactose die aanwezig is in moedermelk te kunnen verteren. Dit gen wordt normaal gesproken zo rond de leeftijd 2-2 1/2 jaar uitgezet. Want vanaf die leeftijd heeft een kind geen moedermelk meer nodig.
De hoge inname van melkproducten in Westerse landen heeft er toe geleid dat sommige mensen langer lactase blijven aanmaken, we worden als het ware iets lactose toleranter, maar lactose is tevens van invloed op onze bloedsuikerspiegel, wat zorgt voor een sterke stijging van het insuline niveau wat mee kan werken aan insulineresistentie.
Melk verhoogt de zuurgraad van het lichaam
Melk verhoogt de zuurgraad van het lichaam hierdoor krijg je een verhoogde uitscheiding van calcium en vitamine D. Terwijl vitamine D nu juist nodig is voor de opname van calcium in de darmen. Verder bevat melk antibiotica en groeihormonen. Gepasteuriseerde melk vernietigt alle enzymen die o.a. nodig zijn om calcium, en andere mineralen en vitaminen op te nemen. Daarnaast doodt pasteurisatie een aantal nuttige bacteriën die normaal gesproken de schadelijke bacteriën in toom te houden.
Melk bevat caseïne
Caseïne is een eiwit met een lijm-achtig effect (caseïnelijm). Dit effect heeft caseïne ook in het lichaam; het laat een (s)lijm-achtige laag achter waardoor mineralen en vitamine moeilijker kunnen worden opgenomen en het kan de spijsvertering irriteren. Koemelk bevat 300 keer meer caseïne dan moedermelk.
Maar ons lichaam heeft toch calcium nodig?
Ja, ons lichaam heeft calcium nodig voor onder andere sterke botten. Maar voor een optimale opname van calcium hebben we meerdere voedingsstoffen nodig en dan ook in een bepaalde verhouding. Andere belangrijke voedingsstoffen zijn fosfor en magnesium. Zo dienen calcium en fosfor in een verhouding van 1 : 1 aanwezig te zijn. In melk zit echter ca. 2 keer zo veel fosfor als calcium. Door het nuttigen van zuivelproducten krijgen we een hogere inname van fosfor dan van calcium. Het lichaam gaat dan calcium onttrekken uit botten om de balans te herstellen. Dit leidt tot botontkalking. Niet zo verwonderlijk dat in Nederland, het land in Europa, met de hoogste melkconsumptie, botontkalking het vaakst voorkomt.
Sterke Botten en een goede gezondheid
Voor sterke botten en een goede gezondheid is het onder meer belangrijk dat je de inname van melk- en zuivelproducten beperkt. Ga meer groente en fruit eten, daar zit ook calcium in en is makkelijker opneembaar. Denk aan spinazie en beweeg regelmatig. Beweging zorgt voor een betere opname en het beter vasthouden van calcium in botten.
