Drie voedingstips tegen stress is het vervolg op mijn vorige blog “Drie beweegtips tegen stres”. Stress een overlevingsmechanisme is. Het is een reactie op acuut gevaar en ons lichaam weet hoe ze hierop moet reageren. Gevaarprikkels die ons lichaam herkent zijn kou, warmte, honger, dorst. Werkdruk, tentamenvrees, filedrukte en zelfs verkeerd eten zijn onbekende gevaarprikkels. Het lichaam reageert hierop met het enige stressreactiesysteem dat zij kent, namelijk vechten of vluchten. Hoe deze reactie in elkaar steekt, kan je lezen bij stress, rechts in de Kennisbank Gezond Oud worden.
Ik wil hier ingaan op de relatie tussen voeding en stress. Wist je dat verkeerde voeding ook stress kan opleveren? En dat verkeerde voeding ervoor kan zorgen dat het lastiger is om de stressreactie uit te zetten? Dit laatste heeft te maken met endorfinen en exorfinen.
Gluten en stress
Als je beweegt in de in zin van wandelen, lopen, lachten, zingen en vrijen maakt het lichaam endorfinen aan. Dit zijn pijnstillende stoffen die je kan vergelijken met beloningsstoffen. Als je stress hebt en je beweegt, zingt, lacht, vrijt etc. veel maar je stressreactie gaat niet uit, kan het zijn dat je endorfinehuishouding is verstoord. Dit kan gebeuren als je veel glutenhoudende granen, melk, soja en spinazie eet en/of als je veel schimmels in je darmen hebt.
Glutenhoudende granen, melk, soja en spinazie en schimmels in je darmen geven exorfinen af. Exorfinen worden in je darmen afgebroken door een enzym dat Dipeptidylpeptidase IV (DPP-IV) heet maar als het aanbod van exorfinen te groot is, kunnen ze niet goed worden afgebroken door dit enzym en nemen zij de plaats in van het lichaamseigen endorfine waarmee de werkzaamheid van endorfine wordt verminderd of zelfs geblokkeerd. Waardoor de stressreactie niet uitgezet kan worden. Dus stress ervaren en veel brood, pasta, yoghurt eten en melk drinken is geen goede combinatie als het gaat om het uit zetten van de stressreactie.
Eiwitten en stress
Het eten van veel brood, pasta, koekjes (gluten) heeft dus effect op je vermogen om de stressreactie uit te zetten. Daarnaast kost stress heel veel energie. Als je niet goed eet, geef je je je lichaam te weinig energie en moet je lichaam dit elders uit je lichaam halen. Wat kan leiden tot uiteenlopende klachten.
Het stresshormoon bij uitstek is adrenaline dat wordt onder meer gemaakt uit de voorloper stoffen dopamine en serotonine. De voorloper stof van dopamine en serotonine zijn eiwitbronnen. Vlees dat heeft bewogen en niet is bijgevoerd met graan, vis, eieren. De hulpstoffen die ervoor zorgen dat wij uit eiwitbronnen dopamine en serotonine en adrenaline kunnen maken zijn vit C en diverse B-vitamines. Als je last van stress hebt, gaan veel eiwitten en hulpstoffen naar de aanmaak van adrenaline waardoor de er minder overblijft voor de aanmaak van andere belangrijke hormonen en neurotransmitters zoals dopamine en serotonine. Daarom dat je als je last van stress hebt vaak moeilijk in slaap valt en niet lekker in je vel zit en nergens zin in hebt.
Ook verbruikt de stressreactie veel magnesium. Dat kan je merken aan het hebben van stijve spieren.
Drie voedingstips bij stress
Eet voldoende eiwitten
En dan bedoel ik dierlijke eiwitten. Vlees van dieren die buiten hebben geleefd, niet bijgevoerd zijn met granen en geen antibiotica hebben gehad. Dieren die bewogen hebben en niet de plofkip die in de meeste supermarkten te vinden is of bewerkt vlees zoals hamburgers en worstjes. Dit vlees bevat veel te veel vet en conserveringsmiddelen. Bewegend vlees bevat veel spieren en dat bevat veel eiwit. In ons lichaam worden eiwitten omgezet in aminozuren. Ons lichaam kan enkele aminozuren zelf aanmaken maar het merendeel moeten we via eten binnen krijgen. Dit noemen we essentiële aminozuren.
Mijn voorkeur gaat uit naar dierlijk eiwit boven plantaardig eiwit omdat de biologische waarde van dierlijk eiwit hoger is. Er zitten meer essentiële aminozuren in.
Goed vlees, eieren, maar zeker ook vis zoals sardientjes, makreel en haring bevatten ook veel vitamine B12 en gedeeltelijk vitamine B6. Belangrijke vitamines die in grote getale door de stressreactie gebruikt worden waardoor er minder voor andere belangrijke lichamelijke processen en systemen overblijft. Sterker nog er kan een tekort ontstaan.
Eet voldoende groente en fruit
Groente en fruit bevatten belangrijke vitaminen en mineralen, denk hierbij onder andere aan vitamine C en magnesium. Daarnaast bevat groente vezels die belangrijk zijn voor onze darmen. Eet gemiddeld 1 kilo groenten en fruit per dag en probeer afwisseling te vinden tussen groente groenten en andere kleuren.
Magnesium vind je in knoflook, avocado, bananen, amandelen en groene groenten. Magnesium zorgt voor een betere werking van vitamine B, C en E. Maar de werking van magnesium wordt verstoord als je teveel zuivelproducten eet.
In walnoten, cashewnoten, spruitjes en prei zit ook vitamine B6. Een vitamine die net zoals B12 in grote getale door de stressreactie wordt gebruikt.
Eet zo min mogelijk brood, soja en melk
Brood, pasta, soja en melk bevatten exorfinen. Het een overschot hiervan verstoort de endorfinehuishouding. Daarnaast bevatten deze producten ook veel geraffineerde suikers (net zoals koekjes, frisdrank, snoep etc.). Dit levert wel snelle energie op maar het werkt ook verslavend en heeft diverse negatieve bijeffecten zoals bloedsuikerschommelingen. Heb je snel energie nodig eet dan fruit, dit bevat natuurlijke suikers. Suikers die ons lichaam herkent en waar het wat mee kan.
Monique Smit van SanaLifestyle is de leefstijlcoach in Leidsche Rijn, Vleuten , De Meern en Utrecht. Uitgangspunt van SanaLifestyle is dat een gezonde én afwisselende leefstijl de basis is voor een goede gezondheid van Hart, Hoofd en Lijf. Met verantwoorde voeding, voldoende beweging en ontspanning en de juiste mindset bepaal jij voor een groot deel hoe gezond jij bent!
Klik hier om naar de homepagina van SanaLifestyle te gaan
Marlies
op 12 Feb 2015Monique Smit
op 15 Feb 2015