Gezond door ontzuring

Dat verzuring letterlijk betekent “het zuurder worden” zal je niet verbazen.  Maar heb jij je weleens afgevraagd hoe zuur jij bent? Of denk je dat verzuring niets met jou te maken heeft? Dat het alleen op het milieu slaat?  Heb jij je dan wel gerealiseerd dat jij deel uitmaakt van het milieu?

Het is al jaren bekend dat het zuurder  worden van de bodem schadelijk is voor de gezondheid van bomen en planten. Een plant in een te zuren grond verlept. Zo is voor veel mensen hun huidige leefstijl ook schadelijk voor hun gezondheid. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de zuurgraad van mensen erg met de kwaliteit van het leven samenhangt. Verzuring kan de veroudering versnellen en leiden tot allerlei gezondheidsklachten als darmproblemen, allergieën, hoofdpijn, gewrichtsklachten etc.

pH-huishouding is één van de homeostatische systemen van ons lichaam

Om goed te kunnen functioneren moet ons lichaam in evenwicht zijn.  Het lichaam beschikt over verschillende systemen om de balans of evenwicht  in de gaten te houden en waar nodig is bij te sturen. Veranderingen in onze leefomgeving en manier van leven kunnen dit evenwicht in gevaar brengen. Systemen die ons lichaam heeft om het (homeostatisch) evenwicht in de gaten te houden en bij te sturen zijn bijvoorbeeld onze bloedsuikerspiegel, onze lichaamstemperatuur en de zuurgraad (pH) van ons lichaam.  Gelukkig heb je zelf voor een groot deel invloed op je eigen verzuring of zuurgraad. Hoe? Lees verder.

Ons lichaam heeft een zuur-base-huishouding, waarbij zuren stoffen zijn die waterstofionen afgeven en basen stoffen zijn die waterstofionen juist opnemen. Deze zuur-base huishouding wordt uitgedrukt in pH, ook wel zuurgraad. pH is afgeleid van het Latijnse potentia hydrogenii, wat werkzaamheid van de waterstof betekent. Een pH-waarde van 7 noemt men neutraal, er is evenwicht tussen de zuren en de basen. Een waarde van 0 tot 7 is zuur (H+) wat betekent dat er meer zuren dan basen zijn. Een waarde van 7 tot 14 is basisch (OH-). Je raadt het al er zijn meer basen dan zuren.

Wat zijn Zuren en wat zijn Basen?

Na de vertering van voedsel en de stofwisseling in het lichaam blijft er een zure of een basische rest over (basisch is het tegenovergestelde van zuur en wordt ook wel alkalisch genoemd). Ons lichaam heeft een bepaalde zuurgraad nodig zodat enzymen hun werk kunnen doen, botten en bindweefsel sterk en gezond blijven en dat de wand van lichaamscellen permeabel blijft. Dat wil zeggen dat de uitwisseling van stoffen tussen cellen en hun omgeving goed verloopt. De optimale pH-waarde is voor ieder orgaan  in het lichaam verschillend. Als je kijkt naar onze spijsvertering is, moet er in de mond een pH-waarde van 7-8, zijn, in onze maag 2, in de dunne darm 7,5-8 en in de dikke darm 6,0. De optimale pH-waarde van ons bloed ligt tussen 7,37 -7,45. Ons lichaam is de hele tijd bezig om te zorgen dat de zuurgraad van ons bloed binnen deze marges blijft.

Je zuurgraad is makkelijk te meten door over een daarvoor bestemde urinestrip te plassen of met een teststrook voor je speeksel. De pH-uitkomst geeft een indicatie of je in de opbouw- of afbraakstand staat.  Eenvoudig gezegd kan je stellen dat als de pH onder de 7 is je te zuur bent en je in de afbraakstand verkeert. Is de pH boven de 7 zit je in de opbouwstand.

Verzuring is afbraak

In het lichaam hebben de verschillende weefsels dus verschillende pH waarden die continu gereguleerd en in de gaten gehouden worden door het lichaam zelf. Als er sprake is van verzuring zal ons lichaam op verschillende manieren proberen de balans te herstellen. Als eerste geldt dat ons bloed als een soort buffersysteem dient. De Belangrijkste buffer voor zuren (H+) zit in ons bloed en is het calcium-carbonaat buffer. Deze buffer heeft de  mogelijkheid de  toevoer van zure of basische stoffen op te vangen en te compenseren, zodat de pH-waarde van het bloed constant blijft. Dit is essentieel voor het functioneren van het organisme, omdat grote afwijkingen van de pH-waarde van het bloed kan leiden tot ernstige aandoeningen. Daarnaast spelen de longen, nieren, huid en de lever ook een belangrijk rol bij de uitscheiding van zuren.  Als het buffersysteem in ons bloed vol is en uitscheiding via nieren, longen en huid is ook niet afdoende omdat er teveel zuur is, gaat het lichaam het teveel aan zuur neutraliseren door de zuren op te slaan in weefsels zoals spieren, pezen, onderhuidsbindweefsel en gewrichten. Je gewrichten zijn een opslag plaats voor mineralen (calcium, magnesium en fosfaat). De zuren kunnen hier aangekoppeld worden zodat er weer evenwicht komt. En dat kan aanleiding vormen tot de meest uiteenlopende klachten. Variërend van vermoeidheid, huidproblemen, hoofdpijn tot artrose en reuma.

Een volledige genezing of tenminste verbetering van degelijke kwalen wordt mede bereikt door een eind te maken aan de zuurbelasting en het evenwicht in de zuur-base-huishouding weer te herstellen.

Volgens de zuur-base onderzoeken is er bij verreweg de meeste chronische welvaartsziekten sprake van weefselverzuring.

Een van de belangrijkste veroorzakers van verzuring is ons voedingspatroon

We verzuren als gevolg van een verkeerd samengesteld voedingspatroon. Er zijn voedingsmiddelen die uit zuurvormende bestanddelen bestaan die de zuur-base balans verstoren zodat deze doorslaat naar zuur. Gebeurt dit maanden of jaren achter elkaar dan ontstaat er een zure leefomgeving in ons lichaam. Het constant werken aan het herstellen van deze balans kost het lichaam heel veel energie en gaat ten koste van onder meer ons bewegingsapparaat en onze darmen, met als gevolg verdere verzuring en het ontstaan van klachten als spier- en gewrichtsklachten, maagklachten, eczeem, darmproblemen, haaruitval.

De verzurende voedingsstoffen zijn voornamelijk: vlees, vis, zuivel, ei, suiker en zoetstoffen, verhitte vetten, deegwaar (pasta) en brood, koffie, zwarte thee en alcohol. Het zijn de voedingsmiddelen waar relatief veel fosfor, chloor en zwavel inzitten. De basenvormende voedingsstoffen zijn groenten, fruit.  Het zijn voedingsmiddelen die relatief veel mineralen zoals natrium, kalium, calcium en magnesium bevatten. Of na de spijsvertering een voedingsmiddelen een zuren- of basenoverschot oplevert, wordt bepaald door de chemische samenstelling en niet door de smaak. Een citroen of een sinaasappel smaakt zuur maar levert na de vertering en de stofwisseling toch een basenoverschot op.

Wil je weten of iets zuur of basisch is? Kijk dan voor meer informatie de bijgevoegde PRAL-waarde tabel. Dit is een tabel die aangeeft wat de zuurwaarde van een voedingsmiddel is. Boven 0 is zuur, daaronder is basisch en 0 is neutraal.  De juiste voeding kan helpen het verzuren van het lichaam tegen te gaan.

Zie je wel dierlijke eiwitten zijn slecht! Zeggen dan veel mensen als ze dit lezen! Dus als ik nu gewoon vlees, vis en eieren laat staan, want dat verzuurd en ik eet alleen maar groente en fruit en wat brood dan komt het goed. Werkte het maar zo gemakkelijk.  Wat betreft het eten van brood, jullie weten hoe ik hier over denk  (zie Blog is Brood wel Broodnodig) en met alleen fruit en groente eten kom je er niet. Ons lichaam heeft namelijk dagelijks eiwitten nodig.  Eiwitten leveren energie, zorgen voor transport van vele stoffen in ons lichaam, vormen de bouwstof voor spieren, botten, huid en bloedvaten en zijn nodig voor de aanmaak van enzymen, hormonen en afweerstoffen.  Dan eet ik toch alleen plantaardige eiwitten probleem opgelost! Helaas dit gaat ook niet helemaal op want dierlijke eiwitten hebben een hogere biologische voedingswaarde dan plantaardige eiwitten en bepaalde aminozuren vind je alleen in dierlijk eiwit en niet in plantaardig eiwit.

Veel mensen vervangen vlees en vis door peulvruchten zoals soja. Maar soja is rijk aan purine (wordt omgezet in urinezuur) en zwavel/fosforhoudende eiwitten en daardoor een sterke zuurvormer. Daarnaast bevatten peulvruchten saponinen. Planten maken saponinen  om zichzelf en hun zaad (wat feitelijk hun kind is) te beschermen tegen bacteriën, schimmels en insecten. Nu zijn er saponinen die de gezondheid bevorderen (zoals in allium, asperges, spinazie) en saponinen die ziekte kunnen uitlokken (zoals die in graan, peulvruchten, tomaten, aardappelen en pinda’s).  Waarom lokken de saponinen in graan-, peulvruchten, pinda’s, tomaten (muv de echte zongerijpte tomaat)en aardappels ziekte uit? Omdat deze saponinen resistent zijn tegen spijsverteringsenzymen, onze darmwand kapot maken en toxinen bevatten die leverresistent zijn. Gelukkig doden deze saponinen de mens niet direct; ze zorgen echter wel voor activiteit van het immuunsysteem, waardoor een chronische lage graad ontsteking ontstaat.

Zure voedingsmiddelen zijn niet per definitie ongezond. Vis en vlees leveren dan wel een zuuroverschot op, maar zijn wel waardevolle voedingsmiddelen. Waar het om gaat is dat het evenwicht in het lichaam niet te extreem wordt verstoord.  Alles draait om balans.

Wat kan jij doen om verzuring aan te pakken?

Waar het omgaat is dat er aan het einde van de dag sprake is van balans in wat je hebt gegeten aan zuren en basen.  De volgende richtlijnen kunnen je hierbij helpen:
Eet dagelijks meer dan 500 gr. groente en 3 of meer stuks fruit (basenvormend). Het blijkt dat de gemiddelde Nederlander veel te weinig groente en fruit eet.

Als je fruit eet, eet dan geen hard fruit direct na de maaltijd, dit kan makkelijk gaan gisten. Appel en peer zijn voorbeelden van hard fruit.

Maak de groenten klaar door middel van roerbakken of smoren. Door het koken van groenten in water en het vocht afgieten gaat o.a. veel kalium (base) verloren.

Laat brood, melk en kaas zoveel mogelijk staan. Graan- en zuivelproducten passen ook niet bij het idee van Oervoeding (zie eerdere Blogs hierover).

Beperk drastisch de inname van alles waar geraffineerde suikers in zitten (frisdranken, Sultana. Snelle Jelle, koekjes, pakjes etc.).

Eet vlees van dieren die bewogen hebben of in ieder geval niet met graan gevoerd zijn en geen antibioticum hebben gekregen. Wild is het beste. Kijk anders bij PurGraze voor goed vlees.

Beperk de peulvruchtenconsumptie tot maximaal 2 x per week.

Drink voldoende water, minimaal anderhalve liter per dag.

Laat koffie en alcohol zoveel mogelijk staan. Zij remmen onder andere de reiniging.

Drink kruidenthee of groene thee in plaats van zwarte thee.

Kauw goed en eet niet meer nadat het verzadigingsgevoel is bereikt, zodat de verzurende darmgisting wordt tegengegaan.

Beweeg dagelijks, het liefst in de frisse buitenlucht, omdat er dan meer koolzuur (‘zuren’) wordt uitgeademd via de longen.

Bevorder ontzuring via de huid, bijvoorbeeld door droog borstelen, wisseldouches, sauna, zwemmen en andere watertoepassingen.

Streef naar een bewuste positieve levenshouding, want sombere (zure) gedachten verzuren ook!

Volgens de zuur-base onderzoeken is er bij verreweg de meeste chronische welvaartsziekten sprake van weefselverzuring