Wat is een goede multivitamine?


Wat is een goede multivitamine?
Deze vraag krijg ik regelmatig te horen in mijn praktijk. Een zeer begrijpelijke vraag omdat multivitamines (vaak afgekort tot multi) overal te koop zijn; supermarkt, benzinepomp,  drogisterij.

Zeker nu het weer slechter wordt en de winter nadert gaan veel mensen over tot het slikken van multivitamines om zo ziekvrij mogelijk de winter door te komen. Ik ben van mening dat een multivitamine standaard deel moet uitmaken van wat wij eten. Maar daar ga ik het nu niet over hebben. Waar ik het wel over wil hebben is dat een goede multivitamine een kwaliteitsproduct moet zijn. Maar waar moet je opletten zodat je de kwaliteitskenmerken van een goede multi herkent en je de juiste keuze kan maken als je voor het schap vol potjes staat? Het antwoord is heel eenvoudig lees en weet hoe je de informatie op het etiket van het potje-pakje moet interpreteren.

Hoewel de veelgebruikte benaming ‘multivitamine’ anders suggereert, zitten er in een kwalitatief goede multivitamine ook essentiële mineralen, eventueel aangevuld met plantenextracten en andere stoffen.  Dit blog is een verdieping op mijn blog van september 2012 “ Multivitaminen en Mineralen” en gaat over het lezen en interpreteren van het etiket zodat je weet dat je een kwaliteitsproduct koopt.  Ik zal niet zeggen welke multi slecht is. Ik zal wel afsluiten met welke multi ik gebruik omdat ik weet en ervaar dat het een kwaliteitsproduct is. Belangrijk is om te realiseren dat een goedkope multi je gezondheid in veel gevallen geen dienst bewijst.

Multivitamine – Natuurlijk of synthetisch?

De oorsprong van vitaminen is van belang voor vitaminen waarbij de natuurlijke en synthetische vorm van elkaar verschillen. Slechts één van deze vormen ‘past’ in de biochemie van dat vitamine, de andere vormen hebben geen vitamine-effect en kunnen zelfs verantwoordelijk zijn voor ongewenste bijwerkingen. Vitamine E is een voorbeeld van een vitamine waarbij het belangrijk is om de natuurlijke vorm te gebruiken. Bij veel andere vitaminen, zoals de diverse B-vitaminen, speelt dit probleem niet omdat daar de natuurlijke en synthetische vormen volledig identiek zijn.

Vitamine A

In voedingssupplementen wordt vitamine A meestal verwerkt als retinolpalmitaat. Deze vorm van vitamine A is echter tamelijk onstabiel en vervalt snel, waardoor het beter is om voor het duurdere bètacaroteen (provitamine-A) als vitamine A bron te kiezen. Deze vorm heeft bovendien het voordeel dat deze naar behoefte in vitamine A wordt omgezet en er dus geen teveel kan optreden.

Bètacaroteen en andere carotenoïden wortels een goede bron van betacaroteen

Bètacaroteen kan chemisch gemaakt (gesynthetiseerd) worden of uit een natuurlijke bron afkomstig zijn. In de natuur komen carotenoïden nooit geïsoleerd voor, maar altijd in een complex. Een goede multivitamine bevat dan ook naast bètacaroteen van natuurlijke oorsprong een mix van andere carotenoïden (zoals alfacaroteen, zeaxanthine, cryptoxanthine, luteïne, lycopeen). De natuurlijke bron van deze carotenoïden is vaak goudsbloem of algen.

B-vitaminen

Vanwege het enorme belang van (een veelvoorkomend tekort aan) B-vitaminen behoren ze allemaal in significante hoeveelheden in een multi aanwezig te zijn. Het gaat daarbij met name om vitamine B1 (thiamine), B2 (riboflavine), B3 (niacine/nicotinamide), B5 (pantothenaat), B6 (pyridoxine), B12 (cobalamine) evenals foliumzuur (voorheen vitamine B11) en biotine (voorheen vitamine B7). Er bestaan ook stoffen die sterk verwant zijn aan de B-vitaminen zoals PABA (para-aminoben-zoëzuur), inositol en choline. Het is van belang dat ook deze stoffen in een multipreparaat aanwezig zijn, daar ze in natuurlijke voedingsbronnen altijd gecombineerd voorkomen.

Vitamine C

Vitamine C is in multipreparaten meestal aanwezig als ascorbinezuur. In het lichaam is vitamine C werkzaam als L-ascorbaat en L-dehydroascorbaat. In voedingssupplementen zijn deze ascorbaten vaak terug te vinden als mineraalascorbaat (bijvoorbeeld kalium, magnesium of zinkascorbaat). Het voordeel van deze vorm is dat de vitamine C niet meer zuur is (ontzuurd)en daarmee vriendelijk voor de maagwand en het tandglazuur is. Dit laatste is met name belangrijk bij kindermulti’s, die vaak gekauwd worden. Bovendien wordt vitamine C in de ascorbaatvorm beter opgenomen in de cel. Als er alleen ‘vitamine C’ op het etiket staat dan is de kans zeer groot dat ascorbinezuur als ingrediënt is gebruikt, en niet een ascorbaatvorm. Verder wordt vitamine C beter opgenomen en is effectiever als het gecombineerd wordt met bioflavonoïden. Want alle vitamine-C-rijke bronnen (fruit) zijn namelijk ook rijk aan bioflavonoïden.

Vitamine D

Vitamine D komt in twee vormen voor, vitamine D2 en vitamine D3. Vanwege een sterkere bindingsaffiniteit met de vitamine-D-receptor is vitamine D3 tenminste drie en waarschijnlijk tien maal sterker dan vitamine D2. Vitamine D3 heeft voor de mens dan ook de voorkeur in geval van suppletie. Hoewel vitamine D2 nog veelvuldig in multivitaminen gebruikt wordt, wordt het tegenwoordig door deskundigen niet meer als gelijkwaardig beschouwd aan vitamine D3.

Mineralen 

De hoeveelheden mineralen in de voeding zijn een weerspiegeling van de hoeveelheden mineralen in de bodem. Een multi behoort aangepast te zijn aan de mineralensamenstelling en algemene voedingsinname van een specifiek land. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld, bevat de bodem veel meer selenium dan in Nederland waardoor er minder selenium in een Amerikaanse multi aanwezig is. Veel in Nederland verkrijgbare multi’s worden geïmporteerd uit de Verenigde Staten en zijn qua mineralensamenstelling dus niet afgestemd op de Nederlandse situatie.

Verder is het van groot belang dat een multi het volledige spectrum van essentiële mineralen biedt. Dit is vaak niet het geval bij de goedkopere multipreparaten, die missen vaak één of meer van de volgende nutriënten: selenium, chroom, borium, molybdeen, jodium, mangaan en koper. Het is daarentegen niet wenselijk fosfor, fluor en natrium (zout) te verwerken in een multi. Hoewel het essentiële mineralen zijn, komen deze stoffen al voldoende voor in de voeding.

Daarnaast is het belangrijk dat een multipreparaat ook minder bekende essentiële mineralen bevat zoals zwavel (in de vorm van MSM (Methyl Sulfonyl Methaan)) en silicium (bijvoorbeeld in de vorm van een bamboe-extract).

De meeste mineralen werken met elkaar samen (synergie). Enkele mineralen hebben echter een antagonistische reactie met elkaar, zoals koper en zink. Dit wil zeggen dat als je gedurende lange tijd een (hoge dosis) zink slikt er een tekort aan koper kan ontstaan. Het is daarom van belang dat mineralen in een bepaalde onderlinge verhouding aanwezig zijn zodat er ook op lange termijn geen problemen ontstaan. Voor de mineralen ijzer, zink, koper en mangaan is de optimale onderlinge verhouding 7:7:1:1.

Mineralenbinding en opname

De chemische vorm van het mineraal, de verbinding waarin het mineraal is gebonden, is sterk bepalend voor de mate waarin een mineraal vanuit het maagdarmkanaal in het lichaam wordt opgenomen. Anorganisch gebonden mineralen, zoals mineraaloxides, -fosfaten, -chlorides en -hydroxides worden slecht opgenomen. Organisch gebonden mineralen, zoals mineraalcitraten, -orotaten, -fumaraten, -gluconaten en -aminozuurchelaten daarentegen worden in het algemeen goed opgenomen, al zijn er onderling wel verschillen qua opname. Het is wettelijk niet verplicht de vorm van het mineraal te vermelden. Bij diverse multi’s staat deze dan ook niet vermeld. Het etiket vermeldt dan bijvoorbeeld ‘magnesium 30 mg’. Er wordt zo verbloemd dat een slechter opneembare anorganische mineraalverbinding (zoals magnesiumoxide) is gebruikt. Een correcte manier van declareren is om achter het mineraal de verbinding te vermelden, bijvoorbeeld ijzer (als -fumaraat) of zink (als -citraat). Tevens behoort op het etiket de elementaire hoeveelheid van een vitamine of mineraal vermeld te worden en niet alleen de hoeveelheid grondstof.

Andere belangrijke stoffen in een multi

Naast essentiële vitaminen en mineralen en de voor deze vitaminen belangrijke synergisten, zoals bioflavonoïden, kunnen nog tal van andere stoffen en plantenextracten worden verwerkt in multi’s. Een aantal voorbeelden:

  • DMAE: Dimethylaminoethanol (DMAE) is een stof verwant aan choline en een voorloper van de neurotransmitter acetylcholine. Sardines en ansjovis zijn rijke natuurlijke bronnen van DMAE.
  • Betaïne HCl: Betaïne HCl zorgt voor een betere opname van voedingsstoffen, zoals vitamine B12.
  • Aminozuren: Zoals bijvoorbeeld N-Acetyl-L-Cysteïne (NAC).

Het etiket als maatstaf voor de kwaliteit

De manier waarop de ingrediënten gedeclareerd worden, is in het algemeen een goede maatstaf voor de kwaliteit van het product. Vermelding van de chemische vorm van vitaminen is erg belangrijk. Hetzelfde geldt voor mineralen. Mede door de complexe samenstelling van multipreparaten is het echter soms dringen op het etiket. Met name bij een kleine verpakking is het gezien het beperkte oppervlak van het etiket soms onmogelijk om alle ingrediënten inclusief verbinding leesbaar op het etiket te vermelden. In dergelijke gevallen is het raadzaam om de productinformatie van dat product in een vademecum of op de website na te lezen.

Hulpstoffen en additieven

Om een tablet te persen of een capsule te vullen wordt er gebruik gemaakt van hulpstoffen. Dit is nodig om de stromings- eigenschappen van de grondstof te verbeteren en om de grondstoffen te binden zodat er een tablet geperst kan worden. Een goed multipreparaat bevat zo min mogelijk hulpstoffen en vergt daardoor een zorgvuldig productieproces. Goedkope multipreparaten bevatten daarentegen veel meer en regelmatig ongewenste hulpstoffen zoals talk, lactose, titaniumdioxide en ijzeroxide. Ook suiker (sacharose), zetmeel en synthetische conserveermiddelen horen niet thuis in een goede multi. Daarnaast kan je er op letten of de multi vrij is van genetisch gemodificeerde stoffen.

Allergenen allergenen

Het is belangrijk dat een multipreparaat vrij is van de veel voorkomende allergenen zoals maïs, soja, gist, gluten, lactose, sommige conserveermiddelen en sommige synthetische kleur-,geur- en smaakstoffen. Het is niet altijd bekend of er sprake is van een allergie of overgevoeligheid en zo kan iedereen gebruikmaken van het multipreparaat, zonder zich zorgen te hoeven maken over een mogelijke overgevoeligheidsreactie.

Vegetariërs en veganisten

Voor veganisten en sommige vegetariërs is het van belang dat een multi vrij is van gelatine en andere dierlijke substanties. Soms bevat een bepaalde grondstof in de multi dierlijke substanties. Het is dan van belang dat het etiket helder is over de aan- of afwezigheid van dierlijke substanties. Vegetarische capsules worden gemaakt van cellulose, het belangrijkste celwandmateriaal van groene planten, in plaats van gelatine. Ze bieden zekerheid omtrent BSE, hoewel tegenwoordig ook veel gelatine¬capsules gegarandeerd BSE-vrij zijn.

Vervuilingen (contaminanten)

Alle grondstoffen moeten van hoge kwaliteit zijn en aan strenge normen voldoen, zeker voor wat betreft vervuiling met zware metalen, pesticiden, herbiciden, fungiciden, PCB’s en dioxines. Tegenwoordig worden soms te hoge concentraties polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) in grondstoffen aangetroffen, met name bij sommige plantenextracten. Een goede producent van voedingssupplementen zorgt dat al haar grondstoffen worden getest op de aanwezigheid van deze contaminanten.

Opname

Veel stoffen worden in het eerste deel van de dunne darm, het duodenum, opgenomen. Als een tablet niet snel goed uit elkaar valt worden de werkzame stoffen niet of nauwelijks opgenomen. De producent behoort daarom iedere charge tabletten standaard te testen op uiteenvaltijd.

Multipreparaten worden naast in capsules ook in poeder- of vloeibare vorm aangeboden. Dit kan handig zijn voor mensen die slikproblemen hebben. Een nadeel is dat de smaak vaak niet lekker is, onder andere vanwege de aanwezige B-vitaminen. Daarbij is de kans op oxidatie bij een poeder groter waardoor de werkzaamheid sneller afneemt. Ook kan een poeder minder precies worden gedoseerd. Het openen van een capsule ondervangt het oxidatieprobleem en heeft tevens het voordeel van een preciezere dosering.

Voor een optimale opname wordt een multipreparaat ingenomen tijdens een maaltijd. Dit is de meest natuurlijke manier, de multi valt uit elkaar en wordt opgenomen in de spijsbrij. Op die manier worden ook de vetoplosbare vitaminen optimaal opgenomen.

Samengevat: Waar moet je op letten?

  • Vitamine E: alleen in de natuurlijke vorm gebruiken en niet in de synthetische vorm.
  • Vitamine A: kies voor bètacaroteen (provitamine-A) als vitamine A bron
  • Vitamine B: alle soorten vit B dienen significant in een multi te zitten
  • Vitamine C: let op dat het om de ascorbaatvorm gaat en dat er bioflavonoïden inzitten
  • Vitamine D:  let op dat het om de D3 variant gaat
  • Mineralen: het volledige spectrum van essentiële mineralen en liever geen fosfor, fluor en natrium (zout)
  • Mineralen: let op organisch gebonden mineralen, zoals mineraalcitraten, -orotaten, -fumaraten, -gluconaten en -aminozuurchelaten
  • Hulpstoffen: let er op dat er geen ongewenste hulpstoffen zoals talk, lactose, titaniumdioxide en ijzeroxide maar ook suiker (sacharose), zetmeel en synthetische conserveermiddelen genetisch gemodificeerde stoffen zijn gebruikt.
  • Allergenen: let er op dat er geen maïs, soja, gist, gluten, lactose, conserveermiddelen en sommige synthetische kleur-,geur- en smaakstoffen inzit.

Conclusie

Door alle bovengenoemde aspecten ligt de prijs van een goede kwaliteit multi gemiddeld hoger dan een standaard consumentenmulti. Dit geldt zeker als er ook nog fytotherapeutica (planten- en kruidenextracten) toegevoegd zijn aan de multi. In veel gevallen geldt goedkoop is duurkoop. Er zijn veel goedkope multi’s op de markt, die absoluut niet voldoen aan belangrijke essentiële kwaliteitskenmerken van een multipreparaat.

SanaLifestyle en Bonusan

In mijn praktijk werk ik met de producten van Bonusan. Een Nederlands familiebedrijf dat al haar producten in eigen huis produceert volgens moderne, hygiënische productiemethoden. Verder hebben zij van grondstof tot eindproduct controle over alle stappen in het productieproces. Klik HIER voor een blik achter de schermen bij Bonusam

Multivital Forte multivital forte van Bonusan

Ben je op zoek naar een uitstekend multivitaminepreparaat dan kan ik je Multivital Forte van Bonusan van harte aanbevelen. Verkrijgbaar per 60 of 200 capsules. Hun product voldoet aan alle hierboven genoemd informatie. Klik HIER om de (uitgebreide) productinformatie te lezen.

Prijs van een potje met 60 capsules bedraagt €  24,00 incl. btw en excl. bezorgkosten.

Prijs van een potje met 200 capsules bedraagt € 69,50 incl. btw en excl. bezorgkosten.

Deze multivitamine is  bij SanaLifestyle te bestellen. Je kan hiervoor een mail sturen naar monique@sanalifestyle en in de mail vermelden wat je wilt bestellen. We nemen dan binnen 24 uur contact met je op.

Over de schrijver
Een gezonde en afwisselende leefstijl is de basis voor een goede gezondheid van Hart, Hoofd en Lijf. Met verantwoorde voeding, voldoende beweging en ontspanning en de juiste mindset bepaal jij zelf hoe gezond jij bent. Laat mij als leefstijl- en vitaliteitscoach jou hierin ondersteunen.
Jaimie
Door

Jaimie

op 27 Dec 2013

Ik ben echt heel benieuwd wat het gaat doen. Ik heb het product zojuist bij Bol.com besteld. Voordat ik dit artikel tegenkwam, las ik elders op het web ook dat dit product aanbevolen werd. Hiervoor gebruikte ik de multivitaminen van Solgar, de VM-75, aangezien een blogger mij (op verzoek) meldde dat dit de beste multivitaminen waren. Ik wil nu weleens graag wat anders uitproberen. Een vitaminepil die mij de kracht, de stoot geeft als je in een energiedip zit. Ik hoop dan eindelijk dat dit het product is waar ik al zo lang naar op zoek ben.Groet.

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 31 Dec 2013

Hoi Jaimie, ik ben benieuwd naar je ervaringen. Verwacht geen wonderen. Want gezond eten en bewegen blijft belangrijker dan het slikken van vitaminepullen

martha van leeuwen
Door

martha van leeuwen

op 24 Feb 2014

wat is de beste Multi vitaminen? Ik gebruik Supradyn of Lucovitaal. Men zegt dat Platina Multi het beste is. Maar dat is zo duur. Wie weet wat het beste is. gr Martha van Leeuwen

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 27 Apr 2014

Hoi Martha, is weet niet wat het beste is. Wat ik wel weet is dat de supplementen van Bonusan goed zijn. Er worden natuurlijke producten gebruikt. Er worden geen gist, of GMO- stoffen toegevoegd en belangrijker men kijkt naar de synergetische werking van stoffen. Ik zal een voorbeeld geven. Een appel is gezond omdat deze uit vit C bestaat maar ook uit andere stofjes. De vit C en deze stofjes zorgen voor de gezonde werking van een appel. In de vit C van Bonusan houdt men hier rekening mee. Bij de meeste producten heeft men alleen ascorbinezuur (is vit C) in een supplement gedaan

Menno
Door

Menno

op 27 Apr 2014

Ik heb de Bonusan vitamine direct aangeschaft, alleen dan de Topsport variant. Dit komt omdat ik vaak sport. Ik ben mij sinds korte tijd gaan verdiepen in de orthomoleculaire geneeskunde en ben via dit artikel op deze fantastische website terecht gekomen. Ik vind Monique Smit super en deze site vermeld dan ook super interessante artikelen. Ik zal deze site nu blijven bezoeken om de ontwikkelingen op het gebied van de orthomoleculaire geneeskunde in de gaten houden. Ik hoop dat er goede en informatieve artikelen blijven komen. Keep up the good work!!!

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 27 Apr 2014

Hoi Menno, bedankt voor je leuke reactie. Het is altijd goed om te lezen dat mijn berichten mensen inspireren. Ik doe mijn best om leuke en informatieve artikelen te blijven posten! Groet Monique

Veronika
Door

Veronika

op 20 May 2014

Kan ik multivital forte combineren met bonusan stress b complex? Waarom kan ik bestellen voor Belgie? Groetjes bedankt Veronika

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 24 May 2014

Beste Veronika, Je kan multivital forte combineren met Stress B-complex. De vraag is heb je beiden nodig? In multivital zit ook vit B. Als je zoekt op bonusan bestellen in belgie komt je vast en zeker bestelmogelijkheden tegen. Groeten Monique

Veronika
Door

Veronika

op 26 May 2014

Beste Monique, bedankt voor uw reactie. De stress b complex wou ik extra bijnemen omdat ik toch veel lichamelijke spanningen heb waar ik maar niet vanaf geraak. Kan ik met 1 capsule multivital forte en 1 stress b complex per dag te veel van iets binnenkrijgen? Wat ik ook opmerk is dat mijn urine hierdoor fluoriserend geel wordt. Is dit normaal? Wil dit niet zeggen dat er toch veel verloren gaat? Alvast bedankt Groeten Veronika

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 27 May 2014

Hoi Veronika, Je hoeft niet te schrikken van de gele kleur van je urine. Door het innemen van multivital en vitamine B, waar beiden riboflavine inzit is waarschijnlijk je vitamine B2 spiegel hoger dan nodig is. Dat wat het lichaam niet nodig heeft plas je uit. Ik weet niet of je alle supplementen tegelijk inneemt? Zo ja spreid ze dan wat over de dag. Het kan zeker geen kwaad. Het kan ook zijn dag je lever niet optimaal werkt en je daardoor meer uitschijt.Groeten Monique

Hannewijk
Door

Hannewijk

op 17 Jun 2014

Mevr. Weet u ook een ander woord voor uitschijten? Monique Smit het zo wel heel wat fatsoenlijker zijn gelooft u dat ook niet? ik denk van wel. Met vriendelijke groet

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 28 Jun 2014

Beste Hanneke, Bedankt voor de reactie. Op zich heb ik niet zo'n moeite met het woord uitschijten. Maar wat ik zie is dat ik een fout heb gemaakt. Het gaat mij om uitscheiden ipv uitschij...en dat geeft een hele andere lading aan de zin en betekenis. Groeten Monique

seauf
Door

seauf

op 06 Jun 2017

haha, maarre hoeveel betaalt Bonusan hiervoor?

Monique
Door

Monique

op 07 Jun 2017

Beste Seauf,Dit artikel is geheel op eigen initiatief geschreven. Bonusan betaalt hier niets voor.Met gezonde groet, Monique Smit

Leonora de VRies
Door

Leonora de VRies

op 16 Jan 2016

Monique bedoelt uitscheidt. Tikfoutje, meer niet.

Dolfijntje
Door

Dolfijntje

op 06 Sep 2014

Ik heb gelezen dat de multivitaminen van dr defares de beste zijn je op dit moment kunt kopen van pharmalux mede gezien het feit dat ze ook nog eens in een soft gel zitten.

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 15 Oct 2014

Beste Dolfijntje,Ik weet niet welke multivitaminen de beste zijn.Ik weet wel dat Bonusan een hoogwaardige kwaliteit levert. Men maakt geen gebruik van kunstmatige toevoegingen etc en onderlingen verhoudingen kloppen.Groeten Monique

Petra
Door

Petra

op 10 Sep 2014

Hoi Monique,Welke vitaminen zou je aanraden voor een puber? Hetzelfde als voor een volwassene?Groetjes,Petra

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 15 Oct 2014

Hoi Petra,Excuses voor mijn late reactie. Bij een puber denk k gauw aan iemand van minimaal 14 jaar. Je kan prima multi vital forte aan een puber voorschrijven. Een idee is om het tablet eerst in 2-en te breken en in de ochtend een helft en in de avond de andere helft te nemen. Zo verspreid je de opname over de dag.Met vriendelijke groet, Monique Smit

Dennis
Door

Dennis

op 15 Oct 2014

Beste Monique,Op de eerste plaats mijn complimenten voor jouw verhelderende en interessante site. Veel vragen over voeding en vitaminen die ik had, kom ik nu eindelijk te weten. Echt top! Ik ben overigens een 41-jarige man, alleenstaand vader, met een stressvol bestaan, in mijn privé-leven sta ik onder voortdurende spanning. Die stress zal voorlopig ook niet minder worden, maar daardoor probeer ik wel steeds meer op mijn voeding te letten (en die van mijn zoontje) om mijn lichaam en geest weerbaarder te maken en de uitputting die de stress tot gevolg heeft, te verlichten. Ik denk wel dat alleen (gezonde) voeding in mijn situatie onvoldoende effect heeft, bovendien eet ik ook wel eens ongezond ;-) Zou je voor mijn situatie zo'n multivitamine van Bonusan aanraden?Groetjes,Dennis

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 15 Oct 2014

Hoi Dennis,Bedankt voor je mail en verhaal. Langdurige stress vergt heel veel van ons lichaam en geest. Zoals jij het schrijft verwacht je dat de stress nog wel even aan zal duren. Ik kan me daar wel iets bij voorstellen als alleenstaande ouder. Belangrijk is om gezond te eten. Met andere woorden datgene eten dat geen stress oplevert voor het lichaam. Laat zoveel mogelijk de geraffineerde koolhydraten staan. In de praktijk betekent dit zo min mogelijk sultana's, snelle jelle's, eierkoeken, , brood, pasta, aardappelen etc. en gebruik zo min mogelijk zuivelproducten. Als je echt niet zonder brood kan, probeer dan eens spelt- of zuurdesembrood. Of geitenkaas ipv van koeienkaas. Als je dit niet gewend bent, is dat in het begin een hele verandering. Maar je zal merken dat je meer energie hebt. Zeker als je ook nog veel groente en fruit eet (kilo per dag, samen). En dan is het helemaal niet zo erg om een keer wat "ongezonds" te eten!! Maar dan wel van genieten. In tijden van stress is het belangrijk je lichaam extra te ondersteunen. Het slikken van een supplement is zeker een aanvullende optie. Sterker nog ik raad het aan. Echter in een situatie van langdurige stress zal ik eerder het product Stress B-complex van Bonusan nemen. Stress verbruikt namelijk veel B-vitaminen, vitamine C en magnesium. Deze zaken zijn in goede verhoudingen aanwezig in het product Stress B Complex Een andere manier om wat aan de stress te doen. Is toch te proberen van tijd tot tijd wat momentjes voor jezelf te nemen. Stel je wekker gaat, blijf dan nog even 5 minuten liggen en concentreer je op je ademhaling en volg deze 5 minuten met aandacht. En probeer dit op een dag eens te herhalen. Ik hoop dat je wat mijn reactie kunt.Groeten Monique

Angelique
Door

Angelique

op 27 Oct 2014

Hoi Monique, bij mijn zoektocht op internet naar wat nu een goede multi-vitamine is, ben ik op deze plek beland. Een goed verhelderend artikel en ik heb inmiddels de Bonusan in huis en ook de VitamineC (ascorbatenpoeder). Nu is mijn vraag: hoeveel VitamineC kan ik innemen naast de MultiForte?Groetjes Angelique

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 29 Oct 2014

Hoi Angelique,Je kan naast de multi de gewone dosering vitamine C aanhouden. Een teveel aan vitamine C kan geen kwaad. Het enige dat er kan gebeuren is dat je last van diarree krijgt. Dan de dosering wat verlagen. Bij doseringen vitamine C die hoger liggen dan het lichaam nodig heeft, kan de niet opgenomen vitamine C in de dikke darm water aantrekken en zo diarree veroorzaken. Wanneer de dosering verlaagd wordt, verdwijnt dit verschijnsel. Groeten Monique

Koen
Door

Koen

op 29 Oct 2014

Ik vroeg me af, waar de grens ligt tussen de multi en de topsport multi? Ik sport redelijk veel en intensief (zeker 5 tot 6 keer per week) en slaap onregelmatig door mijn werk en mijn dochters. Waar doe ik verstandiger aan?

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 29 Oct 2014

Beste Koen, Ik weet niet of je het hebt over een specifieke topsport multi. Wat ik wel weet is dat veel gerenommeerde aanbieders van supplementen naast een regulier product ook een topsport variant hebben. Het verschil zit er in dat deze laatste een extra onafhankelijke keuring heeft ondergaan op dopingstoffen. Topsporters kunnen dan dit supplement gebruiken zonder het gevaar te lopen betrapt te worden op doping. Groeten Monique

Koen
Door

Koen

op 01 Nov 2014

Mijn twijfel lag meer in het feit welke multivitamine ik het best kon gebruiken. Bonusan biedt bv de multi forte aan en een topsport multi. De dosering van de verscheidene stoffen wijken onderling best veel van elkaar af. Ik was dus benieuwd of ik dan beter de topsport multi kan gebruiken of de forte van bonusan? En waarom

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 02 Nov 2014

Hoi Koen, Het klopt dat de dosering van de "gewone multi" en de topsport multi van elkaar verschillen. Intensief sporten is een extra belasting voor het lichaam. Daarom zie je onder andere dat magnesium en vitamine C in de topsport multi meer aanwezig is. Ook heeft deze multi een aantal stoffen Als je intensief sport gebruik dan de topsport multi. En met intensief sporten gaat het niet alleen om het aantal keer maar ook om de intensiteit.Met gezonde groet, Monique Smit

Sonja van Tienhoven
Door

Sonja van Tienhoven

op 31 Oct 2014

Heb jarenlang de 'populaire' multi's geslikt. Omdat ik besefte dat deze eigenlijk nauwelijks door lichaam worden opgenomen, ben ik gaan 'zoeken' naar informatie, waarbij ik op deze site terecht kwam. Toen ik dit artikel gelezen had, ben ik gelijk Multi Vital Forte caps. van Bonusan gaan kopen, met het idee dat ik nu iets goeds ging doen voor m'n lichaam. Mijn vraag is: maakt het nog uit bij welke maaltijd je deze capsule het beste kunt innemen? En mag hij ook met jus d'orange worden ingenomen ipv met water? En kan ik tegelijkertijd ook Q10 caps. 50 mg (ook van Bonusan) innemen?

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 01 Nov 2014

Beste Sonja,Je kan de multi zowel innemen met water als jus d'orange. Mijn voorkeur gaat uit naar water omdat een glas jus d'orange veel suiker bevat wat van invloed is op je bloedsuikerspiegel. Het maakt niet uit bij welke maaltijd je de multi inneemt. Belangrijk is wel dat je het vlak na de maaltijd inneemt. Dit omdat sommige mensen misselijkheid kunnen ervaren (als je ze tussen de maaltijden doorneemt) Q10 capsules kunnen samen met een multi ingenomen worden. Zij beïnvloeden elkaar niet nadelig. Met Q10 moet je wel oppassen als je bloedverdunners slikt. Wat betreft het innemen. Kijk wat voor jou het beste werkt. Allebei tegelijk bij dezelfde maaltijd. Of bijvoorbeeld de Q10 in de ochtend en de multi in de avond. Luister naar je lichaam.Met gezonde groet, Monique Smit

Sonja van Tienhoven
Door

Sonja van Tienhoven

op 01 Nov 2014

Hallo Monique, hartelijk dank voor je antwoord! Ik ben blij dat ik nu een goede natuurlijke multi gevonden heb, waarvan ik weet dat hij goed opneembaar is. Dat geeft een fijn gevoel. Vriendelijke groet, Sonja

Sita
Door

Sita

op 31 Oct 2014

Hallo Monique,Ik heb al een tijd lang last van mijn nek en schouders,geestelijke vermoeidheid,duizeligheid door het gevolg van stress en pre - menopauze. Kunt u mij een advies geven welke vitaminen enz ik kan nemen om zoveel van mijn klachten af te komen.Vriendelijke groet,Sita

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 01 Nov 2014

Hoi Sita,Ik betwijfel of je met het slikken van alleen vitaminen enz van je klachten afkomt. Bij stress is het belangrijk om na te gaan wat de stress veroorzaakt en kijken of je de stressbron (stressor) kan weg nemen. Lukt dit niet dan is het belangrijk om beter om te gaan met stress. Je belastbaarheid verhogen. Pre-menopauze klachten worden veroorzaakt door een hormonale disbalans. Hier is het belangrijk in te kijken hoe deze disbalans er uitziet. Welke hormonen zijn te weinig aanwezig of teveel? Daar kan ik nu geen antwoord opgeven. Vitaminen en mineralen die veel gebruikt worden in perioden van stress zijn vit B6, B12, foliumzuur en magnesium. Je kan er voor kiezen om een stress B-complex te slikken. Wil je een meer persoonlijk advies hebben, is het maken van een afspraak wellicht een idee.met gezonde groet, Monique Smit

Kenny
Monique Smit
Door

Monique Smit

op 01 Nov 2014

Beste Kenny, Ik ken het product niet. Als ik de omschrijving lees, merk ik dat de volgende vragen direct bij mij naar boven komen: - wat verstat men onder 100% natuurlijke en complete voedselbronnen? - wat bedoelt men met het volledig spectrum aan antioxidanten uit complete voedselbronnen?Zelf kan ik niet goed zien in welke verhoudingen de verschillende vitamines in dit product zitten. sorry dat ik je niet verder kan helpen.Met gezonde groet, Monique Smit

Floris
Door

Floris

op 17 Dec 2014

Beste Monique,Ik heb net de 1 x BONUSAN, Multi Vital Forte 200VC 1 x BONUSAN, Vitamine C-1000mg 100TABBesteld. Nu wil ik deze bovenstaande 2 capsules dagelijks combineren met deze caps: Vitamine D3 5000ie x 360 softgels - Healthy OriginsNu is mijn vraag, krijg ik nu dagelijks niet te veel vitamine d3 binnen of kan ik beter deze laatste niet dagelijks nemen?Dank voor je antwoord alvast.Gr. Floris

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 18 Dec 2014

Beste Floris,In een bonusan multi vital forte tablet zit 1,25 mcg vit D3 (50IE). In de capsules van healthy origins bevat 5000IE. Vit D is toxisxh als je over een periode van enkele maanden meer dan 40.000 IE neemt. Dus de multi fital forte nemen met een vit D3 caspule kan geen kwaad.Met gezonde groet, Monique Smit

tonny
Door

tonny

op 24 Dec 2014

Hallo Monique, Ik ben een actieve sporter die op het gebied van organische multi niet geheel thuis was. Ben na div. info wel overtuigd dat dit beter is dus ik wil wel die keuze maken, ook voor het hollandse bedrijf, maar in mijn verdere afweging die tussen de normale multi en de topsport multi gaat (deels eerder door jou besproken in een reactie) vraag ik me af waarom de dosering van het rijtje B vit de dosering van de gewone multi hoger is dan de sport multi. Bij het merendeel van de andere (hoe noem ik dat) stoffen is dit wel het geval en daar is de sport multi dan ook verklaarbaar hoger gedoseerd, ik zou denken dat de b vit ook bij een sport multi hoger zouden moeten zijn dan bij een gewone multi of zie of lees ik nu iets verkeerd (kortom voor mij onduidelijk). Een andere vraag is waarom in de multi sport ook niet de L - Lysine HCI en de Bataine HCI is toegevoegd, ik dacht gelezen te hebben dat deze aminozuren o.a. de opname bevorderen en nog meer.(maar ik kan het stukje niet meer terugvinden op de site.Vriendelijke groet en ik begrijp dat je vanwege de kerst niet direct kunt reageren. Tonny Roelofs-Meijer

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 07 Jan 2015

Hoi Tonny,Bedankt voor je vraag. Ik ga navraag doen waarom dit zo is. Ik heb hier niet direct een antwoord op. Ik hoop zo snel mogelijk te kunnen reageren. Met gezonde groet, Monique

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 10 Jan 2015

Hoi Tonny,Ik heb contact opgenomen met Bonusan en kan je het volgende mededelen. De Topsportlijn van Bonusan wordt niet alleen in Nederland verkocht maar ook in andere Europese landen. In sommige van die landen (met name Zwitserland en Oostenrijk) gelden veel strikte maxima voor vitaminen en mineralen dan in Nederland gelden. Vandaar dat de Bonusan multivitamine formule in de Topsportlijn een aangepaste samenstelling heeft. De naam van dit product is dan ook niet "Topsport Multi Vital Forte", maar "Topsport Multi Vital".Met gezonde groet, Monique Smit

tonny
Door

tonny

op 11 Jan 2015

dank je wel voor de uitleg

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 14 Jan 2015

Graag gedaan Tonny :-)

Vicky
Door

Vicky

op 21 Mar 2015

Beste Monique,Ik heb een dochter van bijna 13 jaar. Ze heeft al een tijdje last van knie problemen en kniebanden (een knieschijf gaat uit de kom door verkeerde knieschijf groei). Ze moet dus ook haar spieren extra goed trainen om die knieschijf goed op zijn plek te houden. Welke vitamine zou je voor haar aanbevelen? Aangezien zijn geen kind meer is maar ook geen volwassen nog zijn multi vital forte van Bonusan wel een goeie keuze of liever junior variant nemen? Een toevoeging aan bijvoorbeeld magnesium of vitamine D is dan wel ook verstandig te gebruiken en welke precies dan en in welke dosering.Alvast hartelijk bedankt, Vicky

Ann
Door

Ann

op 02 Mar 2015

Beste Monique,In de Multi Vital Forte tabletten of capsules, die u aanbeveelt, zit een ernstige misser. Waar het om gaat is de vitamine B12, zeer belangrijk voor ons en deze zit in de vorm van cyanocobalamine toegevoegd, zoals bijvoorbeeld ook bij Solgar.Cyanocobalamine komt vrijwel niet voor in de natuur en kan als zodanig niet worden gebruikt door het menselijk lichaam. Pas na afsplitsing van de cyanidegroep en omzetting in één van de metabolisch actieve vormen van vitamine B12 (methylcobalamine of adenosylcobalamine) kan het lichaam deze vorm van vitamine B12 gebruiken (bron: Wikipedia).Wat mij betreft mag in deze multivitamine wel een aanpassing gedaan worden, maar ja, dan zullen ze ook wel duurder worden.Wat dat betreft is Royal Green dan wel weer een prima multi...Graag uw reactie.Met vriendelijke groet,Ann.

Ber
Door

Ber

op 22 Mar 2015

Beste Monique, Waarom is vitamine D3 zo erg laag gedoseerd in deze multivitamine? 50iE is héél erg weinig, terwijl bijna iedereen in Nederland veel meer nodig heeft. Bij mij (vrouw van 52) zakt de bloedwaarde al onder de minimaal noodzakelijke waarde van 80 als ik dagelijks minder dan 1000iE D3 inneem (uit bloedonderzoek aangetoond). Bij 400iE zakte de waarde zelfs onder de 50, met alle klachten die daarbij horen. Mijn orthomoleculair arts zegt dat iedereen in Nederland minimaal 500iE zou moeten innemen. Bij voorbaat dank voor uw antwoord.

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 22 Mar 2015

Beste Ber,Ik zie een multi als ondersteuning in het dagelijks leven. Het is een aanvulling op een gezonde manier van leven. Het klopt dat dosering van vitamie D3 niet hoog is. Dat geldt ook voor andere vitamen die in een multi zitten. Als er daadwerkelijk een tekort van een vitamine of mineraal is, adviseer ik op die apart erbij te nemen. Zo is er vitame D3 van 600IE en 1000 IE (ook van Bonusan). Ik zelf neem dagelijks minimaal 1000IE. Oudere mensen, en dan bedoel ik vanaf 50 (wat eigenlijk niet zo oud is :-)) hebben meer vitamine D3 nodig. Je kan dan kijken naar een multi voor ouderen.Ik hoop hiermee je vraag voldoende beantwoord te hebben. Met gezonde groet, Monique Smit

Vicky
Door

Vicky

op 23 Mar 2015

Beste Monique,Ik heb een dochter van bijna 13 jaar. Ze heeft al een tijdje last van knie problemen en kniebanden (een knieschijf gaat uit de kom door verkeerde knieschijf groei). Ze moet dus ook haar spieren extra goed trainen om die knieschijf goed op zijn plek te houden. Welke vitamine zou je voor haar aanbevelen? Aangezien zijn geen kind meer is maar ook geen volwassen nog zijn multi vital forte van Bonusan wel een goeie keuze of liever junior variant nemen? Een toevoeging aan bijvoorbeeld magnesium of vitamine D is dan wel ook verstandig te gebruiken en welke precies dan en in welke dosering.Alvast hartelijk bedankt, Vicky

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 25 Mar 2015

Beste Vicky, Bedankt voor je reactie. Het is lastig om op basis van de door jouw geschetste situatie aangaande je dochter een goed en passend advies te geven. Een multi is voor dagelijks onderhoud een goede keuze. Als er meer aan de hand is kan het zijn dat je van bepaalde stoffen meer nodig hebt dan in een multi zit. Wil je een goed advies, ga dan naar een orthomoleculair therapeut of arts bij jou in de buurt.Met gezonde groet, Monique Smit

Marissa
Door

Marissa

op 07 Oct 2015

Hallo Monique, Waatom wordt hier niets over vitamincompleet geschreven, naar mijn idee de beste multi. Groet Marissa

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 18 Oct 2015

Beste Marissa,Er zijn wel meerdere multi's waarover ik niet heb geschreven. Dat is geen opzet. Fijn om te kezen dat jij goede ervaringen hebt met vitaminecompleet.Met gezonde groet, Monique Smit

JULIE
Door

JULIE

op 18 Oct 2015

Hallo Ik heb heel veel last van moeheid, ik sport drie keer per week en ik werk in twee ploegen. volgens mijn huisdokter heb ik te kort aan vitamine D en ik neem daarvoor caspsules. 1 keer per maand. maar merk geen verschil en voel zich nog steeds moe uit welke vitamine zou het best zijn voor mij. groetjes julie eker

Monique Smit
Door

Monique Smit

op 18 Oct 2015

Beste Julie,Op basis van wat je schrijft kan ik niet direct zeggen welke vitamine goed voor je is. Belangrijk is ook om te weten wat je eet, hoe je slaapt etc. MAar ook welke vitamine D gebruik je en wat is de dosis van de capsule die je 1x per maand neemt?Met gezonde groet, Monique Smit

Tirza
Door

Tirza

op 28 Jan 2016

Beste Monique,Goed artikel, ik was op zoek naar een goede multivitamine op natuurlijke basis. Echter heb ik het label van Bonusan Multi Vital Forte bekeken en ik schrok van sommige hoeveelheden van de RI, zoals 1800%?? Waar is dit in hemelsnaam goed voor en is dit niet schadelijk?Groeten Tirza

Peter Jansen
Door

Peter Jansen

op 06 Apr 2016

Monique,Dank voor je artikel. Bonusan is bijna perfect ware het niet dat er cellulose in zit. Dit is (vaak) niets anders dan houtzaagsel. Soms kan het ook van groentes komen maar dit staat niet op de verpakking van Bonusan (de conclusie is dan dus dat het houtzaagsel betreft). Mensen kunnen cellulose niet verteren:"In humans, virtually 100 percent of orally ingested methyl cellulose can be recovered in the feces within four days, indicating that absorption does not occur."(bron: http://www.fda.gov/Food/IngredientsPackagingLabeling/GRAS/SCOGS/ucm260473.htm )Hij staat ook bekend als een rood e-nummer E460:http://www.ahealthylife.nl/lijst-van-e-nummers/Kan je daar wat toelichting op geven?

Monique
Door

Monique

op 24 May 2016

Beste Peter,Bonusan gebruikt cellulose voor de capsules om het gebruik van dierlijke ingrediënten (gelatine) te vermijden. Verder is het een eenvoudig en prettig te produceren materiaal. Cellulose (HPMC) is niet van houtvezels gemaakt, goed te verteren en goedgekeurd als ingrediënt volgens de Europese regelgeving. Ik hoop hiermee je vraag voldoende beantwoord te hebben.Met gezonde groet, Monique Smit

Vanessa
Door

Vanessa

op 14 Oct 2016

Beste Moniqeu, Ik ben heel allergisch ingesteld, mijn vraag is xaarom zijn deze vitamines geschikt voor mij, of moet ik opassen met deze vitamines aangezien ze gemaakt zijn van natuurlijke ingrediënten.

Tiny
Door

Tiny

op 09 Nov 2016

Ik kreeg vd multivitaminen vh kruidvat dus jeuk, uitslag en kon ook niet slapen! Gestopt en alles ging over. Heb kruidvat ook gemaild hierover! Gr Tiny

Monique
Door

Monique

op 16 Nov 2016

Hoi Tiny,wat vervelend maar goed dat je gemaild hebt naar het Kruidvat. Heb je een reactie gekregen?Met gezonde groet, Monique Smit

Floris
Door

Floris

op 09 Mar 2017

Beste Monique,Op basis van dit artikel heb ik de afgelopen jaren naar volle tevredenheid de Bonusan Multi Vital Forte capsules geslikt. Nu wilde ik op de Bonusan website een nieuwe pot bestellen en nu bleek dat de dosering per pil gehalveerd is (er wordt nu geadviseerd op 2x per dag een pil te nemen ipv 1x per dag zoals nog op mijn verpakking staat). De prijs per pot is gelijk gebleven. Maw het product is 2x zo duur geworden. Behoorlijk doortrapt van Bonusan als je het mij vraagt...Mvg, Floris

Monique
Door

Monique

op 15 Mar 2017

Hoi Floris,Ik heb hier nog niet naar gekeken. Ga ik binnenkort doen. Is het niet zo dat er wellicht extra pillen inzitten?Met gezonde groet, Monique Smit

Monique
Door

Monique

op 20 Mar 2017

Hoi Floris,Naar aanleiding van jouw mail heb ik contact opgenomen met Bonusan. De Multi´s zijn aangepast, er zitten nu meer actieve vitamine in en daardoor is het product ook een beetje duurder geworden. Door toevoeging van nieuwe ingrediënten was het niet mogelijk de inhoud van tabletten en capsules gelijk te houden. Men kreeg in een tablet meer werkzame stoffen dan in een capsule. Daardoor is de inname hoeveelheid van de capsules verhoogd. In een potje tabletten zitten 60 stuks, in een potje met capsules 90 stuks.Ik hoop je met deze informatie geholpen te hebben.Met gezonde groet, Monique Smit

Arjen de Haan
Door

Arjen de Haan

op 31 Mar 2017

Ik wil ook graag een goede opneembare Multi vitamine naast de normale voeding nemen. Is het zo dat je een capsule of tablet heel met water moet innemen of mag je deze ook doorbijten en met een extra glas water naspoelen. de Multi vitamine word toch in de maag afgebroken om vervolgens via dunne darm in bloed opgenomen te worden? Ik heb moeite met het slikken van pillen (iets psychisch). Het voelt tegennatuurlijk om pillen te slikken en ik ben altijd bang dat hij blijft steken. Zijn er ook in geval van heel moeten doorslikken ook alternatieven (poedervorm, vloeistof). En zijn deze nog redelijk betaalbaar te verkrijgen en zo ja waar. Ik slaap al maanden zeer slecht wat ik voorheen nooit heb gehad. Er word onderzocht waar mijn spijsverteringsklachten vandaan komen, en dit duurt mij te lang. Ik ben onbedoeld in de stress geschoten en zit nu met een slaapprobleem. Ik heb al een boek besteld met goede tips van een professional. Het lijkt mij gezien het wazig zien en soms er niet helemaal bij zijn nodig om mij nu extra te suppleteren mt vitaminen en mineralen

Monique
Door

Monique

op 08 Apr 2017

Beste Arjen,Je kan een capsule openen en een tablet doormidden bijten en met extra water innemen. Een goede multi "overleeft"de sijsverteringsenzymen in de maag de stoffen door de dunne darm opgenomen kunnen worden. Wat betreft je klachten adviseer ik je een orthomoleculair arts of therapeut bij jou in de buurt te raadplegen.Met gezonde groet, Monique Smit

Angela
Door

Angela

op 28 Mar 2018

Beste MoniqueIk ben nu in de overgang. Ik heb veel last van haaruitval en dun en daarnaast heel veel stress. Ook droge huid . Handen en voeten koud. Ooit uit test gebleken dat ik alopecia androgenetica heb. Welke vitaminen raad u me aan. Groeten. Angela

Monique
Door

Monique

op 30 Mar 2018

Hoi Angela,Bedankt voor de reactie en vraag. Ik heb je een persoonlijke email gestuurd met daarin informatie. In ieder geval is een goede multi, vitamine B en C belangrijk.Met gezonde groet, Monique Smit

Reactie plaatsen